ΤΙ ΝΕΡΟ ΠΙΝΟΥΜΕ, ΚΑΙ ΘΑ ΠΙΝΟΥΜΕ...

Το νερό αποτελεί το υπέρτατο αγαθό για τη δημιουργία και διατήρηση της ζωής. Η γέννηση αλλά και ο φυσικός θάνατος, εκδηλώνονται, το μεν πρώτο, παρουσία νερού, ενώ το δεύτερο συμβαίνει με την προοδευτική απομάκρυνσή του. Εξάλλου δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το νερό είναι ο μοναδικός παράγοντας που καθαρίζει το ανθρώπινο σώμα από άχρηστες ουσίες, επομένως η ποιότητά του παίζει πολύ μεγάλο ρόλο. Μία μελέτη, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Nutrition Reviews, συγκέντρωσε τα υπάρχοντα ερευνητικά δεδομένα σχετικά με το νερό, όπως, για παράδειγμα, τους μηχανισμούς που εμπλέκονται στην υδατική ισορροπία, τις πηγές και τους μηχανισμούς πρόσληψής του, την επίδρασή του στην υγεία κ.ά.

 Στη μελέτη αυτή τονίστηκε η ουσιώδης σημασία του για την ομαλή κυτταρική λειτουργία, τη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος και τη λειτουργία όλων των ζωτικών συστημάτων, ενώ αναγνωρίστηκε ο ρόλος του νερού στην αθλητική απόδοση, η οποία επηρεάζεται αρνητικά, ακόμα και από μια αφυδάτωση της τάξης του 2%. Επιπλέον, τα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι, σε νοητικό επίπεδο, η ήπια αφυδάτωση διαταράσσει τη διάθεση και τη νοητική λειτουργία, ειδικά σε πολύ νέα ή σε ηλικιωμένα άτομα, σε θερμά κλίματα και σε σωματικά δραστήρια άτομα, ενώ πολυάριθμες μελέτες έχουν αναδείξει την αρνητική επίδρασή της στην ικανότητα συγκέντρωσης, την εγρήγορση και τη βραχυπρόθεσμη μνήμη σε παιδιά, νεαρούς ενήλικες και ηλικιωμένους. Το νερό είναι η περισσότερο διαδεδομένη χημική ένωση που είναι απαραίτητη σε όλες τις γνωστές μορφές ζωής στον πλανήτη μας. Οι άνθρωποι και τα ζώα έχουν στο σώμα τους 60-70% νερό (κατά βάρος), ενώ φθάνει μέχρι και το 90% εκείνου των κυττάρων. Το νερό αποτελείται από υδρογόνο (Η) και οξυγόνο (Ο).

Το πόσιμο νερό πρέπει να είναι διαυγές, άχρωμο, άοσμο, δροσερό (θερμοκρασίας 7 - 11 βαθμών Κελσίου). Πρέπει να περιέχει μικρή ποσότητα ανόργανων αλάτων (0,5 γραμ. στο λίτρο), γιατί το καθαρό νερό χωρίς διαλυμένα άλατα είναι βλαβερό για τον οργανισμό, εξαιτίας της μεγάλης διαπιδυτότητας των κυττάρων. Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο τα θαλασσινά ψάρια πεθαίνουν όταν μεταφερθούν σε γλυκό νερό και τα ψάρια του γλυκού νερού πεθαίνουν αμέσως μόλις τοποθετηθούν μέσα σε απεσταγμένο νερό, γιατί καταστρέφονται τα ερυθρά αιμοσφαίρια (αιμόλυση). Το πόσιμο νερό περιέχει διαλυμένο οξυγόνο, άζωτο, διοξείδιο του άνθρακα, ελάχιστα ίχνη οργανικών ουσιών, καθώς και ίχνη φυτικών μικροοργανισμών.

Τα ύδατα των ποταμών στην Ελλάδα είναι γενικά καλής ποιότητας. Οι συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων, στον Ελληνικό χώρο, είναι στις περισσότερες των περιπτώσεων κατώτερες των ορίων που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την καταλληλότητα του πόσιμου νερού.

Παρ’όλα αυτά περισσότεροι από 300.000 Έλληνες καταναλώνουν ακατάλληλο νερό, σε δώδεκα νομούς της χώρας, όπως προκύπτει από μελέτη την οποία δημοσιεύει η εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος". Τοξικές ουσίες όπως μόλυβδος, αρσενικό και νιτρικά άλατα από λιπάσματα, ανιχνεύτηκαν έως και 18 φορές πάνω από το επιτρεπόμενο όριο, σε νερό αντλημένο από περιοχές όπου δεν θα έπρεπε να υπάρχουν γεωτρήσεις.

Σύμφωνα με το Εργαστήριο Χημείας του Πανεπιστήμιου Αθηνών, τα προβλήματα του νερού αφορούν δύο έως τρεις στις εκατό περιοχές όπου έγιναν μετρήσεις. Οι δε περιοχές όπου υπάρχουν οι μεγαλύτερες επιβαρύνσεις σε επικίνδυνες ουσίες είναι η κεντρική και βόρεια Ελλάδα, οι Κυκλάδες και η Κρήτη.

Τέτοιες ουσίες έχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στον οργανισμό, όπως βλάβες στους νεφρούς, στο ήπαρ κα στο γαστρεντερικό σύστημα, ακόμη και καρκινογενέσεις, όπως τόνισε στον ΑΝΤ1 ο επιστημονικός συνεργάτης του Δημόκριτου, κ. Νίκος Κατσαρός.

Η ποιότητα του πόσιµου νερού στα συστήματα ύδρευσης ελέγχεται σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της οδηγίας 98/83/ΕΕ που εκδόθηκε τον Νοέµβριο του 1998 και ενσωματώθηκε στην Ελληνική Νοµοθεσία βάσει της υπ’ αριθµόν Υ2/2600/2001 ΚΥΑ. Η Οδηγία 98/83/ΕΕ αποσκοπεί στην προστασία της ανθρώπινης υγείας και την εξασφάλιση ποιότητας πόσιμου νερού στον καταναλωτή και επιπλέον εναρμονίζεται με τους κανονισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Στη χώρα μας η κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού κερδίζει όλο και περισσότερους πιστούς τα τελευταία χρόνια, αν και ακόμη είμαστε πολύ κάτω από το μέσο όρο της υπόλοιπης Ευρώπης. Εκτιμάται ότι ο μέσος Ευρωπαίος καταναλώνει 80-100 λίτρα εμφιαλωμένου νερού το χρόνο, ενώ οι... πρωταθλητές Ιταλοί φτάνουν τα 150 λίτρα.

Το καθαρό πόσιμο νερό είναι απαραίτητο για τη διατήρηση της υγείας. Η κατανάλωση μολυσμένου ή ρυπασμένου νερού μπορεί να αποβεί μοιραία για τον ανθρώπινο οργανισμό. Ασθένειες όπως η διάρροια, ο τύφος, η δυσεντερία και η ηπατίτιδα μπορεί να οφείλονται σε μολυσμένο νερό από βακτηρίδια και παθογόνους μικροοργανισμούς. Η μακροχρόνια κατανάλωση νερού που περιέχει επικίνδυνες ή τοξικές ουσίες οδηγεί σε σοβαρές βλάβες  της υγείας ακόμα και σε καρκίνο.Συνολικά, πάνω από 3.000.000 άνθρωποι πεθαίνουν ετησίως σε όλο τον κόσμο από την έλλειψη ή την κακή ποιότητα νερού.

Τα βαρέα μέταλλα εισέρχονται στο νερό κυρίως από την διάβρωση στοιχείων της φύσης. Μεταφέρονται επίσης από ανθρωπογενή αίτια όπως απορρίμματα γυαλιού, ηλεκτρονικών, μπαταριών και μπογιάς, αποβάλλονται από μεταλλωρυχεία, από εργοστάσια μετάλλων, πλαστικών και φυτοφαρμάκων, καθώς και από τη διάβρωση υδραυλικών συστημάτων εντός και εκτός οικίας.

Όλα τα βαρέα μέταλλα ή επικίνδυνα ορυκτά (αμίαντος, μόλυβδος, αργίλιο, βάριο, κάδμιο, χρώμιο κτλ) είναι ανθυγιεινές ουσίες που δεν αποβάλλονται ολοκληρωτικά από το ανθρώπινο σώμα, δηλαδή συσσωρεύονται μερικώς.

Μπορεί, λοιπόν να γίνει εύκολα αντιληπτό, ότι ένα παλαιό δίκτυο ύδρευσης, όπως συμβαίνει στις περισσότερες των πόλεων μας, εγκυμονεί κινδύνους για τη δημόσια υγεία. Πιο συγκεκριμένα το  δίκτυο της πόλης των Μεγάρων είναι πεπαλαιωμένο και το αποτελούν σωληνώσεις από αμίαντο (~70%), μαντέμι(~15-20%), ενώ το υπόλοιπο είναι κατασκευασμένο από pvc.

Το νερό που εισέρχεται στο δίκτυο της πόλης των Μεγάρων από τον τροφοδοτικό αγωγό της ΕΥΔΑΠ είναι αρίστης ποιότητας. Προέρχεται από κατάλληλες  περιοχές,  επιλεγμένες από την ΕΥΔΑΠ, ώστε να εξασφαλίζεται η άριστη ποιότητα του. Επιπροσθέτως το νερό περνά όλες τις κατάλληλες διεργασίες μέχρι να φτάσει στον τελικό καταναλωτή, ενώ και ελέγχεται καθημερινά και εργαστηριακά για παν ενδεχόμενο.

Όταν, όμως, το αρίστης αυτής ποιότητας νερό εισέλθει σε ένα πεπαλαιωμένο δίκτυο διανομής, όπως το υπάρχον δίκτυο της πόλης των Μεγάρων, τότε υποβαθμίζεται η ποιότητά του, αφού διέρχεται από αγωγούς μη κατάλληλους για αυτό. Για να γίνει σαφές οτι η σύγχρονη τάση στην κατασκευή δικτύων είναι η χρήση υλικών κατάλληλων για αυτό, όπως πολυαιθυλένιο, πρέπει να αναφερθεί πως η ΕΥΔΑΠ, η οποία διαθέτει τεράστια εμπειρία στους τομείς της διανομής νερού, δεν κατασκευάζει πλέον νέα τμήματα δικτύου ύδρευσης από αμιαντοτσιμεντοσωλήνες.

Τόσο για την κατασκευή νέων τμημάτων, όσο και για την αντικατάσταση του πεπαλαιωμένου τμήματος του δικτύου στην περιοχή αρμοδιότητάς της, η ΕΥΔΑΠ χρησιμοποιεί υλικά, όπως ο χάλυβας και το πολυαιθυλένιο.

Συνεπώς, έπειτα από την ολοκλήρωση της αντικατάστασης του δικτύου ύδρευσης των Μεγάρων, δηλαδή του μεγαλυτέρου έργου που κατασκευάζεται στην Περιφέρεια Αττικής αυτή τη στιγμή, σε συνδυασμό με τη γνωστή διεθνώς υψηλή ποιότητα του Ελληνικού πόσιμου ύδατος, θα μπορούμε να υπερηφανευόμαστε ότι πίνουμε το καλύτερο νερό στην Ευρώπη (και όχι μόνο)!!!

     Δρ. Ευάγγελος Οικονομόπουλος                           Ελευθέριος Παπαλευθέρης

Ειδικός Σύμβουλος Δημάρχου Μεγαρέων                         Πνευμονολόγος

                                                                                     Αντιδήμαρχος Μεγαρέων